Ko Lofanga ko e motu ia, tuʻu ʻi he lotomālie ʻo Haʻapai.

Lofanga (motu + kolo)

ʻOku tuʻu ʻi ai ʻa e kolo, ko Lofanga (kolo), ʻi he lotomālie ʻo e motú ni.

Ko e tofiʻa ia ʻo Tupoutoʻa.

Hisitōlia fatuʻi vahe

ʻOsi he ngaahi tau lahi ʻi Tongatapu lolotonga he taʻu 1799, naʻe foki ʻa Fīnau ʻUlukālala II ʻi Feletoa (Fangupō) ki Haʻapai pea ne ikuna ʻa e kaungātau ʻo Tukuʻaho. Naʻe tauteaʻi kinautolu angafakamamahi ʻaupito. Ko e houʻeiki ʻe niʻihi naʻe nonoʻoa ʻi he matatahi ʻo Lofanga ki he mate. ʻOku ui ko e kafavaka ia. Naʻe fai tatau ʻa Fīnau ʻ he 1808 ʻosi he tau ʻi Vavaʻu.

Tataku fatuʻi vahe

  • J. Martin; Tonga islands, William Mariner's account; 1817

  More information in English is available: Go

Latitute longitute: 19°826 tonga 174°549 hihifo