Langakali

(Kuo leʻei mei Aglaia edulis)
Langakali
fakamolemole, hala faitā
Fakafaʻafaʻahinga fakasaienisi
Puleʻanga:ʻakau
Vahe:ʻakau matala
Haʻa:lautengaʻiua
Holongā:sapindales
Kāinga:MELIACEAE
Kāinga ofi:Aglaia
Faʻahinga:saltatorum
Hingoa kakato lōua
Aglaia saltatorum A.C.Sm.

Ko e langakali ko e fuʻu ʻakau lahi ia. Ko e kakala ʻiloa mo e ngaahi matalaʻiʻakau siʻi mo namulelei. ʻOku sai maʻa e ngaohi lolo.

Ngaahi faʻahinga kehekehe fatuʻi vahe

ʻOku fuʻu lahi ʻa e ngaahi faʻahinga Aglaia ʻi he saienisi ʻo e ʻakau. Mahalo pē ʻoku tatau pē ʻa e ʻakau ʻeni, ʻoku tupu pē ʻi Tongá ni, ki he Aglaia odorata (Chinese rice flower) pe Aglaia edulis.

  • langakali Tonga
  • langakali lalamea
  • langakali ʻaleva; foʻi matalaʻiʻakau lahi taha
  • langakali vao = tautau-ʻa-manu = maʻamaʻalava = olamaka, Elaeocarpus tonganus (ELAEOCARPACEAE)
  • maʻamaʻalava, Elaeocarpus graeffei

Hingoa ʻi he ngaahi lea kehe fatuʻi vahe

Toe meʻa kehe fatuʻi vahe

Naʻe ʻi ʻai ha langakaliʻaleva ʻi Vainī, ko e heliaki maʻa Maʻafu.

Tataku fatuʻi vahe

  • Hokohoko ngaahi ʻakau; Vaʻa fekumi ngoue Vainī
  • Tongan dictionary; C.M. Churchward
  • Plants of Tonga; T.G. Yuncker; BPB bulletin 220, Honolulu 1959
  • D.R. Drake, Rain forest vegetation of ʻEua Island, New Zealand Journal of Botany 34, 1996
  Ko e kupu ʻeni ko e potuʻi ia (stub). ʻIo, ko koe, kātaki tokoni mai ʻi hono ngāue fatu fakalahi.